Asielopvang in de gemeente Hoorn
Sinds februari 2024 is de Spreidingswet van kracht. Dit betekent dat alle gemeenten in Nederland wettelijk verplicht zijn om opvangplekken te realiseren voor asielzoekers. Het doel van deze wet is om opvang eerlijk te verdelen over het hele land. Voor de gemeente Hoorn betekent dit dat we plek moeten bieden aan 399 asielzoekers. Hoewel er landelijk wordt gesproken over het mogelijk intrekken van de wet, is daarover nog geen duidelijkheid. Zolang de wet van kracht is, blijven gemeenten verplicht om de voorbereidingen te continueren.
Niet gelukt voor 1 juli 2025
Het is in Hoorn niet gelukt om vóór 1 juli te besluiten over mogelijke opvanglocaties. We overleggen hierover met verschillende partijen, zoals het COA, de provincie Noord-Holland en het ministerie van Justitie en Veiligheid. We verwachten nu geen directe maatregelen vanuit het Rijk. Dat komt omdat Hoorn veel inzet toont, de situatie hier ingewikkeld is en een mogelijke locatie in buurgemeente Koggenland bezwaar heeft gekregen. Wel moeten we blijven laten zien welke stappen we zetten en hoe het proces verdergaat. Daarmee is de participatie met inwoners en andere betrokkenen ook nog niet afgerond.
Huisvesting is extra ingewikkeld
De huisvesting in Hoorn is extra ingewikkeld. Er zijn meerdere groepen mensen die een woning of opvangplek nodig hebben. Denk daarbij naast de asielzoekers (Spreidingswet) aan statushouders, Oekraïense ontheemden, mensen met een beperking en kwetsbare inwoners. Daarom kijken we bij het onderzoek naar locaties niet alleen naar mogelijke locaties voor de opvang voor asielzoekers, maar ook naar de hele woonvraag in onze gemeente. Per doelgroep hebben we de eisen per locatie op een rij gezet. Deze vergelijken we met de mogelijkheden en beschikbaarheid van locaties in Hoorn.
Hoe nu verder?
Het locatieonderzoek bevindt zich in de afrondende fase. Volgens de huidige planning kan het college van B en W in september 2025 een voorstel voorleggen aan de gemeenteraad. In dit voorstel staan de mogelijke locaties voor opvang én de overwegingen daarbij. Zodra hier meer over bekend is, informeren we u via deze website.
1. Kan ik de komst van het opvangcentrum tegenhouden?
Vanuit de Spreidingswet is elke gemeente in Nederland verplicht om asielzoekers op te vangen. Daar kunt u geen bezwaar tegen maken. U kunt zich wel uiten over de voorgestelde locaties. Bijvoorbeeld door in te spreken tijdens de commissie en raad waar het voorstel voor de locaties wordt behandeld.
Na het raadsbesluit gaat het COA een plan maken voor de locatie die de raad heeft aangewezen. Tijdens dit proces gaan de gemeenten en het COA ook in gesprek met de directe buren, omwonenden en belanghebbenden over de plannen. We gaan dan in gesprek over hoe het plan in te passen is. Als het plan klaar is, vraagt het COA bij de gemeente een omgevingsvergunning aan om op een bepaalde locatie een opvangcentrum te bouwen. De betreffende gemeente handelt deze aanvraag af. Eventuele bezwaren zullen volgens de dan geldende regels worden verwerkt.
2. Betaalt de gemeente de opvang en moeten wij dan meer gemeentelijke belastingen betalen?
Het Rijk betaalt de opvang van asielzoekers en niet de gemeente. De gemeentelijke belastingen worden door deze kosten niet hoger.
3. Wordt er eerst met omwonenden gesproken voordat er ergens een opvangcentrum komt?
Op het moment dat de gemeente een bepaalde locaties aanwijst als optie, volgen uiteraard ook gesprekken met de buurt.
4. Hoe worden inwoners betrokken?
De gemeente gaat graag in gesprek met inwoners. Zodra meer bekend is hoe dit wordt uitgevoerd, volgt hier meer informatie over, zoals bijeenkomsten. Wij plaatsen de meest actuele informatie op deze overzichtspagina over de Spreidingswet.
1. Wat voor mensen komen er in het opvangcentrum?
Er komen vluchtelingen uit verschillende landen. Mannen, vrouwen, kinderen en gezinnen die uit hun eigen land gevlucht zijn voor oorlog, onderdrukking of om een andere reden niet in hun land kunnen blijven.
2. Komen er ook alleenstaande mannen in het opvangcentrum?
Het kan zijn dat er ook alleenstaande mannen worden opgevangen, net zoals alleenstaande vrouwen en kinderen onder de 18 jaar. De gemeente bepaalt niet welke vluchtelingen worden opgevangen. Wel vinden wij het erg belangrijk dat er voldoende begeleiding is voor alle groepen vluchtelingen, zodat het leefbaar is in de opvanglocatie maar zeker ook in onze gemeente.
3. Komen er ook mensen uit veilige landen (veiligelanders) in het opvangcentrum wonen?
De gemeente bepaalt niet welke vluchtelingen worden opgevangen.
4. Kan dit aantal veranderen?
Iedere twee jaar berekent het Rijk opnieuw hoeveel opvangplekken een gemeente moet hebben. Afhankelijk van hoeveel vluchtelingen er naar Nederland komen, kan dit aantal hoger of lager worden.
5. Hoe lang blijft de locatie staan?
Het opvangcentrum blijft in principe 5 tot 10 jaar op dezelfde locatie staan.
6. Blijft dezelfde groep asielzoekers al die tijd in het opvangcentrum wonen of gaan mensen ook weg?
De groep blijft niet hetzelfde. Er vertrekken mensen uit het opvangcentrum. Bijvoorbeeld omdat ze een verblijfsvergunning hebben gekregen en doorstromen als statushouder en een woning hebben gekregen. Er zijn ook mensen die vertrekken naar het land van herkomst of elders, als hun asielaanvraag is afgekeurd. Op de vrijgekomen plekken komen nieuwe asielzoekers.
7. Worden asielzoekers die in Hoorn opgevangen worden ook statushouder in onze gemeente?
Vanuit de regio is het doel om asielzoekers die hier worden opgevangen ook hier verder te laten integreren. Dit zodra zij een verblijfsvergunning krijgen en statushouder worden. Of dit ook mogelijk is, is uiteindelijk aan het COA.
Wij denken dat het voordeel heeft dat mensen al gewend zijn aan hun toekomstige woonomgeving. En dat mensen ook een andere band opbouwen met hun omgeving als zij weten dat zij hier waarschijnlijk komen wonen. Het integreren start dan eerder, wat alleen maar voordeel oplevert als zij statushouder worden.
8. Is het mogelijk om lege bedden te gebruiken voor andere doeleinden?
Dit is vooralsnog niet aan de orde.
1. Wat betekent de komst van het opvangcentrum voor de veiligheid in de buurt?
De ervaring vanuit de rest van het land, is dat de overlast van bewoners in een opvangcentrum niet meer of minder is dan overlast die wordt veroorzaakt door eigen inwoners. Van andere gemeenten in Westfriesland en de rest van Nederland weten we ook dat er niet meer diefstal of meer onveiligheid op straat is.
Een opvangcentrum is overigens heel iets anders dan een aanmeldlocatie zoals in Ter Apel. Vanzelfsprekend houden we de situatie in de gaten. Mocht blijken dat het niet goed gaat, dan nemen we gepaste maatregelen.
2. Wat wordt er gedaan om verveling onder de vluchtelingen te voorkomen?
Wij vinden het belangrijk dat er goede begeleiding is voor iedereen in het opvangcentrum. Denk dan aan ondersteuning vanuit het COA voor zinvolle dagbesteding, zoals boodschappen, koken, betrekken bij de organisatie op het opvangcentrum, scholing (taal) en werk. Op deze manier willen we verveling voorkomen.
3. Hoe voorkomt de gemeente overlast?
Dat lukt door mensen waar mogelijk maatschappelijk te betrekken en duidelijke grenzen te stellen. Samen met het COA zorgen we voor voldoende faciliteiten, begeleiding en dagbesteding. Daarbij maken we duidelijk wat de mogelijkheden zijn en wat er niet kan.
4. Wat merken inwoners van de opvang van vluchtelingen?
Er gaan mensen in onze gemeente verblijven met soms een andere kledingstijl, die talen spreken die wij niet kennen. Er fietsen en lopen kinderen en volwassenen die u niet kent. Deze mensen gebruiken ook de leefruimte en doen ook boodschappen in het winkelcentrum. Asielzoekers die langer dan een half jaar hier verblijven, mogen werken. Anderen kunnen vrijwilligerswerk doen.
5. Hoe is de gezondheidszorg voor de asielzoekers geregeld?
De bewoners van het asielzoekerscentrum maken gebruik van de medische voorzieningen van het COA, spoed of noodgevallen uitgezonderd. Lees hier meer over op de website van het COA.
1. Welke invloed heeft deze groep asielzoekers op het woningtekort?
Opvanglocaties voor asielzoekers hebben geen invloed op beschikbare woningen. Er worden geen huizen gebruikt voor de opvang van deze groep asielzoekers. Er bestaan verschillende mogelijkheden, waarover nog besloten moet worden welke voor Hoorn werken. Het COA kan bijvoorbeeld nieuwe tijdelijke gebouwen neerzetten.
2. Waarom is de Spreidingswet nodig?
Er zijn op dit moment te weinig opvangplekken in de AZC’s. Dat komt onder meer doordat de afgelopen jaren AZC’s zijn gesloten. En doordat er ook te weinig woningen zijn, kunnen vluchtelingen die hier mogen blijven (statushouders) niet doorstromen. Daardoor raken de AZC’s overvol en ontstaan situaties zoals in Ter Apel, waar asielzoekers buiten op het gras moesten slapen. De Spreidingswet is bedoeld om ervoor te zorgen dat er voldoende opvangplekken zijn en dat deze opvangplekken ook beter verdeeld worden over het land.
3. De nieuwe coalitie wil de Spreidingswet intrekken. Waarom gaat gemeente Hoorn toch door met het ontwikkelen van een opvangcentrum?
Op dit moment is niet duidelijk of en wanneer de Spreidingswet ingetrokken kan worden. En zolang de wet nog geldt, zijn gemeenten dus verplicht om zich hieraan te houden. Daarom gaat de gemeente Hoorn op dit moment door met de voorbereidingen. Als de wet wijzigt of als er andere ontwikkelingen zijn, dan spelen we daarop in.
4. Heeft de opvang van asielzoekers invloed op de taakstelling voor statushouders?
Nee, de verschillende opgaven voor Oekraïners, statushouders en asielzoekers staan los van elkaar. De nieuwe taakstelling voor asielzoekers komt dus bovenop de al bestaande taak voor de opvang en huisvesting van Oekraïners en statushouders.
5. Ik mis informatie. Hoe kan ik de gemeente een vraag stellen?
Neem contact op via het contactformulier. Deze pagina wordt ook aangevuld met informatie.